Làm thể nào để cài đặt phần mềm trên Ubuntu ? Cách gỡ bỏ phần mềm trên Ubuntu ?
Đây là câu hỏi mà nhường như những người mới sử dụng hệ điều hành Linux nói chung và Ubuntu nói riêng đều trăn trở. Việc này thực hiện trên Windows thì khá dễ dàng, thông thường bạn chỉ cần giải nén (nếu có), chạy file setup .exe và thực hiện theo hướng dẫn trên phần mềm.
Nhưng khi cài đặt phần mềm trên Ubuntu bạn sẽ phải ngỡ ngàng vì nó khác hoàn toàn so với Windows..
Do đó, trong bài viết này, mình sẽ giới thiệu với bạn 3 cách để cài đặt phần mềm trên Ubuntu cũng như cách gỡ bỏ chúng một cách chi tiết.
1. Dùng kho phần mềm Ubuntu Software Center
Cách này có một hạn chế là không phải ứng dụng nào cũng có sẵn trên Store và chúng thường khá lâu mới được cập nhật.
Muốn gỡ bỏ phần mềm nào bạn chỉ cần chọn remove để loại bỏ nó mà thôi. Dĩ nhiên những phần mềm đã được cài rồi mới xuất hiện chữ remove.
2. Gói phần mềm dạng file *.deb
Trên Windows, các file cài đặt phần mềm thường có định dạng *.exe, trên Linux cũng có định dạng riêng của mình là .rpm và một định dạng phổ biến khác *.deb.
DEB là một định dạng gói (package) phần mềm thường được sử dụng trong các bản phân phối Debian GNU/Linux, trong đó có Ubuntu. Các gói cài đặt dạng DEB thường có được khi tải về từ internet, ví dụ khi tải Teamviewer cho Ubuntu từ trang chủ.
Cài đặt file dạng DEB:
Để cài đặt gói phần mềm dạng .deb bạn cần mở Terminal (Ctrl + Alt + T) và thực hiện lần lượt:
#1. Dùng lệnh cd để chuyển đến vị trí thư mục đang lưu file phần mềm .deb.
Ví dụ, mình đang lưu teamviewer trong thư mục Download (/home/Downloads), Do mặc định khi mở Terminal thì bạn đang ở đường dẫn /home rồi nên chỉ cần gõ:
cd Downloads
Gợi ý: Để hiểu rõ hơn lệnh cd bạn có thể tham khảo ở bài này để sử dụng dễ dàng hơn.
#2. Khi cài đặt phần mềm bạn cần quyền root (superuser do) do đó trước lệnh sẽ có thêm “sudo” , gõ lệnh sau và nhập mật khẩu admin rồi enter để cài đặt:
sudo dpkg -i tên_goi_phan_mem.deb
Có thể bạn đã biết: Khi nhập mật khẩu của tài khoản admin (superuser do) trên Terminal sẽ không hiện bất kỳ ký tự gì kể cả dấu “*” nên bạn vẫn cứ nhập bình thường nhé.
Ví dụ ở đây mình sẽ cài đặt teamviewer 13 đã tải về và lưu ở thư mục download nên gõ lệnh:
sudo dpkg -i teamviewer_13.0.6634_amd64.deb
Trong đó:
- dpkg là một công cụ để cài đặt, gỡ bỏ và quản lý các gói (package) trên Ubuntu
- -i: viết tắt của install để cài đặt file deb
Gỡ bỏ phần mềm dạng .deb
sudo dpkg -r tên_phan_mem
Ví dụ: để gỡ bỏ teamviewer đã cài, mình dùng lệnh sau:
sudo dpkg -r teamviewer
Lệnh trên chỉ gỡ bỏ phần mềm nhưng vẫn còn các file cấu hình, nếu bạn muốn gỡ sạch sẽ hơn có thể dùng lệnh:
sudo dpkg -P tên_phan_mem
Xem thêm: Cài đặt trình duyệt Chrome trên Ubuntu.
3. Tìm kiếm, cài đặt và cập nhật phần mềm từ Internet với APT
APT (viết tắt của Advanced Packaging Tool) là một bộ công cụ dòng lệnh mạnh mẽ để quản lý các gói phần mềm, cài đặt gói phần mềm, gỡ bỏ gói phần mềm cũng như cập nhật các gói phần mềm trên Ubuntu.
#1. Tìm kiếm tên gói
apt-cache search cac_goi_phan_mem
Ternimal sẽ tìm kiếm các gói phần mềm có trong kho lưu trữ của Ubuntu và hiển thị tên kèm mô tả ngắn gọn (phía sau dấu”-“) về chúng. Ví dụ ở đây mình cần tìm google chrome, bạn có thể thấy rất nhiều gói liên quan đến Chrome được tìm kiếm
#2. Cài đặt các gói
Khi đã tìm được tên gói phần mềm cần thiết, muốn cài đặt gói nào bạn chỉ cần gõ lệnh:
sudo apt-get install ten-goi-phan-mem
Ví dụ: mình cần cài đặt google chrome bản beta nên mình gõ:
Như vậy là bạn đã cài đặt thành công Google chrome beta.
#3. Xóa bỏ các gói phần mềm bằng lệnh APT
APT cung cấp cho bạn nhiều lệnh để gỡ bỏ phần mềm, đây là lệnh cơ bản nhất mà bạn nên biết:
sudo apt-get remove ten-goi-phan-mem
Lệnh này sẽ ngay lập tức gỡ bỏ các gói bạn muốn, nhưng nó không gỡ sạch các file cầu hình của phần mềm để khi bạn cài đặt lại sẽ tiện dụng hơn. Nếu không sử dụng lại phần mềm, bạn có thể xóa bỏ sạch sẽ chúng bằng lệnh:
sudo apt-get remove --purge ten-goi-phan-mem
hoặc
sudo apt-get autoremove ten-goi-phan-mem
#4. Cập nhật, nâng cấp gói phần mềm bằng lệnh APT
APT cho phép bạn kiểm tra và cài đặt các bản cập nhật mới cho các gói phần mềm của mình bằng lệnh:
sudo apt-get upgrade ten-goi-phan-mem
Nếu muốn cài đặt bản cập nhất mới cho tất cả các phần mềm bạn chỉ cần dùng lệnh:
sudo apt-get upgrade
Các phần mềm trên Ubuntu được cung cấp từ các kho lưu trữ. Do đó bạn nên cập nhật cơ sở dữ liệu các chỉ mục cho các gói phần mềm để nhận được nhiều bản cập nhất mới hơn:
sudo apt-get update
Tips: Bạn nên thường xuyên dùng lệnh update để cập nhật các chỉ mục trước khi cài đặt (install) hay nâng cấp (upgrade) gói phần mềm.
Lời kết:
Trên đây là 3 cách phổ biến để cài đặt một phần mềm ứng dụng cũng như gỡ bỏ hay cập nhật chúng trên Ubuntu.
Tùy vào những phần mềm khác nhau mà có thể có cách cài đặt khác nhau, bạn có thể lựa chọn cài bằng lệnh hoặc từ Ubuntu Software Center, cách thức nào cũng có những ưu nhược điểm của riêng nó. Cài từ Software Center thì đơn giản nhưng ít ứng dụng và lâu được cập nhật. Cài bằng lệnh thì nhanh chóng, nhiều ừng dụng nhưng khá phực tạp đối với người mới.
Cá nhân mình thích cài phần mềm bằng lệnh vì nó chuyên nghiệp, còn bạn thì sao ? Hãy nói cho mình biết bằng cách bình luận bên dưới nhé.
Chào bạn. Bài viết rất hay. Mình cũng cài ubuntu 21.10, cài xong sau đó ko có tiếng. Xin bạn chỉ giúp. Cảm ơn bạn.
bạn tham khảo bài này thử xem: https://itsfoss.com/fix-sound-ubuntu-1304-quick-tip/
bài viết rất hay dễ hiểu